گذری بربلوچستان

بلوچستان در منتهی الیه مرز جنوب شرقی کشور قرار دارد و در ازمنه تاریخی دور و دراز خود حوادث تلخ و شیرین بسیاری را پشت سر گذاشته است. این قسمت از فلات ایران به علت تنوع و اختلاف آب و هوا مستعد پرورش همه گونه محصولات گرمسیری و سردسیری و معتدل است و از لحاظ استعداد طبیعی همانند هندوستان است. از نظر معادن زیر زمینی از قبیل نفت، زغال سنگ، آهن و مس نیز حائز اهمیت است. بیشتر سرزمین بلوچستان در دوران های گذشته زیر آب بوده و با گذشت زمان طولانی از زیر آب بیرون آمده است. نام بلوچستان در کتیبه های میخی داریوش هخامنشی در بیستون و تخت جمشید« ماکا» یا « مکه» ضبط شده است که استان چهاردهم بوده است. این سرزمین را در زمان ساسانیان «کوسون» می گفتند اما قدیمی ترین نام آن همان «ماکا» است که هرودوت نیز آن را «مکیا» یا «میکیان» خوانده است.

 این نام تا ظهور اسلام میان مردم محل معمول بوده است زیرا در قرن اول هجری که اعراب بر این سرزمین دست یافتند نام آن را با همین املا ضبط کرده اند. مارکوپولو از سرزمین بلوچستان به نام «کسماکوران» یاد نموده است و می نویسد «کسماکوران» ایالتی است که شاهی بر آن حکومت می کند.

    جاذبه های گردشگری در سیستان و بلوچستان سواحل زیبای دریای عمان، آتشفشان نیمه فعال تفتان و آثار متعدد و باارزش باستانی و تاریخی از جمله جاذبه های طبیعی و دیدنی های مناطق مختلف استان است.

      در این استان 400 اثر تاریخی و باستانی وجود دارد که از این تعداد حدود 46 اثر در شمار آثار ملی کشور به ثبت رسیده است که آثار بر جای مانده از هزاره های دور درکوه خواجه، دهانه غلامان، میل قاسم آباد، شهر سوخته، قلعه دوست محمد خان و بزمان ایرانشهر، قلعه سیب، تپه روباهک، درخت مکرزن نیکشهر و قلعه پرتغالی های چابهار بخشی از آنهاست.

    در این میان بازارچه های مرزی بازار منطقه آزاد چابهار و شهر زاهدان نیز از جمله جاذبه هایی است که باعث می شود هزاران نفر از نقاط مختلف کشور در فصول مختلف سال برای خرید کالا به این مراکز سفر کنند. علاوه بر این ها، آداب و رسوم اجتماعی مردم منطقه، موسیقی محلی، دونی نوازی، رقص شمشیر و چوب بازی، همچنین صنایع دستی شامل فرش، سوزن دوزی، سکه دوزی از جمله مواردی است که گردشگران را در سفر به استان سیستان و بلوچستان به خود مشغول می کند.

      در سیستان و بلوچستان با توجه به تنوع آب و هوا انواع محصولات کشاورزی به ویژه میوه های گرمسیری از جمله انبه، چیکو، موز، خرما، خربزه درختی(پاپایا)، کُنار، مرکبات، انگور یاقوتی، نباتات صنعتی شامل حنا، وسمه، زیره، چای ترش، پسته، زیتون برداشت می شود. این محصولات سوغاتی جالبی برای مسافران این خطه است.

زبان و نژاد مردم بلوچ:

قوم بلوچ در بلوچستان ایران، سیستان، سند، پنجاب و همچنین عده ای از آنان در مرو و ترکمنستان ساکن هستند.

از زمان های قدیم این قوم در مکران زندگی می کرده اند که نام آنان در کتابهای فارسی « بلوچ» و در کتابهای عربی « بلوص» ذکر گردیده است.

در فرهنگ معین آمده است: بلوچ قومی ایرانی، صحرانشین و دلیر ساکن بلوچستان است. آنان دارای لهجه خاصی هستند که به بلوچی معروف است. قوم بلوچ از اقوام آریایی جدا شده و پس از گذشتن از مناطق شمالی به جنوب آمده اند.

نزدیکی و قرابت زبان بلوچی به زبان باستانی «اقوام مدی» موید این تصوراست. زبان و تلفظ پهلوی اشکانی و پهلوی اوایل ساسانی نزدیک است. زبان و گویش قدیم بلوچی علاوه بر بلوچستان در برخی از نواحی ترکمنستان و همچنین گویش براهویی که از شعب دراویدی است در میان اقوام بلوچ رایج است.

زبان بلوچی از نظر زبان شناسی به دو شعبه زیر تقسیم شده است:

بلوچی شمالی(سرحدی)

بلوچی جنوبی(مکرانی یا مکورانی)

گویش بلوچی شمالی شامل نواحی زاهدان، خاش و سیستان.

گویش بلوچی جنوبی شامل ایرانشهر،سرباز، سراوان ،نیکشهرو چابهار است که از نظر تلفظ بیشتر لغات با یکدیگر متفاوتند. 

وبلاگ پیام بلوچ