در سال 1349 هجری شمسی پایه واساس یک حوزه علمیه به منظور زدودن فقر فرهنگی ناحیه توسط حضرت مولانا ملازئی بنیان نهاده شد و عملیات ساختمانی آن در همین سال آغاز گردید . ساختمان مدرسه در سال 1351 هجری شمسی پایان یافت و با پذیرش 40 طلبه از شهر چابهار و5 طلبه شبانه روزی از سایر نقاط شهرستان چابهار و یک نفر مدرس تحت مدیریت مولانا عبدالرحمن آغاز به درس کرد . با فعالیتهای مداوم مدیریت مدرسه به ویزه با ارشاد و راهنماییهای او در خطبه های نماز جمعه بینش اسلامی وسیعی در میان مردم پیدا شد و در نتیجه شمار بیشتری جذب مدرسه شدند. بدین ترتیب مدرسه سیر تکاملی خود را پیمود و تمام ناحیه را تحت پوشش قرار داد. مدرسه بتدریج شکل مرکز بزرگ علمی به خود گرفت و دارای تشکیلات و فعالیتهای زیر گردید:
- تعلیم و تدریس
آموزش علوم در حوزه به دو بخش تقسیم می شود که هر بخش دارای رشته های مختلف است:
بخش اول: آموزش قرآن است که به سه رشته روخوانی; حفظ و قرائت و تجوید تقسیم می گردد.
بخش دوم: فراگیری علوم و معارف اسلامی است که به رشته های زیادی چون تفسیر اصول تفسیر حدیث اصول حدیث فقه اصول فقه بلاغت فلسفه منطق عقاید تاریخ سیرت ادبیات صرف و نحو تقسیم می شود.
تمام این علوم در دوره های مختلف ابتدایی مقدمات سطح و خارج در مدرسه عربیه اسلامیه چابهار تدریس می شوند.
شعبه حفظ قرآ ن کریم
این شعبه دارای بخشهای پسرانه و دخترانه می باشد ودر این رشته فعالیتهای شایانی به عمل آمده است. در حال حاضر بخش پسرانه توسط سه استاد حافظ قرآن اداره می شود و هر ساله فارغ التحصیلان زیادی به جامعه اسلامی تقدیم می دارد و در بخش دخترانه تعداد زیادی از دختران شرکت می کنند و بسیاری از آنها در طی سالهای اخیر موفق به حفظ تمام قرآن کریم شده اند از سال 1365 ه- ش تاکنون بیش از400 نفر از دختر وپسر در شعبه حفظ فارغ التحصیل شده اند.
-3-طلاب
طلابی که برای فراگیری علوم اسلامی به این مدرسه وارد می شوند . محلی مسافر و شیفتی هستند . شمار محلیها به 200 می رسد. طلاب مسافری که در مدرسه مقیم اند شمارشان به 160 نفر می رسد . بعضی مسافرند که در شهر چابهار نزد خویشاوندان خود بسر می برند و شمار آنها به 50 نفر می رسد شماری دیگر طلابی هستند که به صورت شیفتی مثلا صبح به مدرسه می آیند و بعدازظهر به دبستان می روند. این افراد حدود 150 نفر می باشند. میانگین شمار طلاب مدرسه عربیه اسلامیه تقریبا 500 الی 550 نفر است.
4- شبانه روزی
علاوه بر فرزندان مردم چابهار پسران و دختران نواحی سرباز و لاشار و شهرستان ایرانشهر و قصرقند و نیکشهر و زرآباد و دشتیاری شهرستان چابهارو دیگر شهرستانهای کشور نیز برای فراگیری علوم دینی در این مدرسه پذیرفته می شوند. این طلاب در مدرسه به صورت شبانه روزی بوده و مدرسه تمام هزینه های آنها از قبیل هزینه خوراک پوشاک مسکن کتاب ولوازم التحریر و ایاب و ذهاب را تامین می کند.
5- مدرسان و کارکنان
در حوزه علمیه چابهار علاوه بر مدیریت محترم 30 نفر مدرس یک نفر مسئول تدارکات دو نفر آشپز و کمک آشپز سه نفر دربان ویک راننده مشغول به خدمت اند . بعضی از مدرسان به صورت شبانه روزی در مدرسه بسر می برند.
6- ساختمان و تاسیسات
حوزه علمیه چابهار دارای شش باب ساختمان است که سه باب آنها دو طبقه می باشند . این ساختمانها مشتمل بر مسجد30 اتاق خواب 15 کلاس درس دارالمطالعه آشپزخانه 4 سالن بزرگ شامل سلف سرویس کتابخانه کلاسهای شعبه ناظره و حفظ و دو اتاق کوچک نگهبانی است.
7- انتشارات
مدرسه علاوه بر فعالیتهای آموزشی و درسی کارهایی در زمینه نشر کتاب و نشریات مختلف انجام داده است. مدیریت محترم در این راه خدمات شایانی مبذول و نقش اساسی را ایفا کرده اند به طوری که بیشتر این آثار تالیف ترجمه و یا نگارش اوست. تاکنون کتابها و نشریات زیر توسط این مدرسه چاپ و نشر گردیده است:
1- مقام صحابه 2- عظمت صحابه 3- مصائب صحابه 4- حکایات صحابه 5- فضایل قرآن 6- شهسوار کربلا
7- راز دلبران 8- اسلامیات9- شمشیرخالد بر گردن مالد 10- سوسیالیسم کفر است 11- گرگ در پوستین میش
12- معمولات یومیه 13- عقاید اهلسنت 14- فیصله حق 15 – نافع الانام 16- فضایل رمضان 17- فضایل تبلیغ 18- مقالاه الاشراف 19- تحذیر المشتاق 20- مبادی الفقهیه 21- آشنائی با آثار افکار و احوال سید ابوالاعلی مودودی
نشریات : 1- کلمات طیبات 2- حضرت ابوبکر صدیق 3- شهبانوی اسلام حضرت عائشه صدیقه 4- امهات المومنین 5- حضرت عثمان ذی النورین 6- درس عبرت برای بی نمازان 7- پیشنهاد 8- شجره طیبه 9- چهره های درخشان در پرتو قرآن ---- نشریه هشدار و نشریه نسیم ساحل
8- دعوت و تبلیغ
حوزه علمیه چابهار از بدو تاسیس به فقر فرهنگی و جهالت مردم توجه داشته و به ارشاد و دعوت آنان پرداخته است تا جایی که امروزه اذهان مردم ناحیه روشن شده واز معارف و فرهنگ اسلامی آشناییهای لازم را به دست آورده اند. طلاب مدرسه در گذشته جماعت تبلیغی تشکیل می دادند و به ارشاد مردم می پرداختند. امروز طلاب در شبهای جمعه به مسجدها رفته و به کار تبلیغ و ارشاد می ÷ردازند. در شهر چابهار و نواحی آن نیز جلساتی برگزار و حضرت مولانا عبدالرحمن ملازئی با سخنرانیهای جالب و جذاب خود مردم را راهنمایی و ارشاد می فرمایند.
9- مکاتب و شعب حوزه
با فعالیتهای زیاد مدرسه و در نتیجه فارغ التحصیل شدن تعداد کثیری حافظ قرآن و مدرس ناحیه چابهار تحت پوشش مدرسه قرار گرفت و مکتبها و شعبه های زیادی بشرح زیر تاسیس و شروع فعالیت نمودند:
1- مکتب تعلیم القرآن کورسر 1
2- مکتب قرآن کورسر 2
3- مکتب قرآن مسجدنور محله شیریها
4- مکتب قرآن مسجد حیدری
5- مکتب قرآن مسجد امیر حمزه
6- مکتب قرآن مسجد بدر
7- مکتب قرآن دخترانه محله شیریها
8- مکتب قرآن مسجد مکی
9- مکتب قرآن فاطمه الزهرا
10- مکتب قرآن صدیقه کورسر
11- مکتب قرآن امهات المومنین
12- مکتب قرآن ام سلمی عثمان آباد
13- مکتب قرآن ام کلثوم
14- مکتب قرآن ام الخیر
15- مکتب قرآن مسجد ابراهیمی
16- مکتب قرآن مسجد طوبی
17- مکتب قرآن مسجد جامع
18- مکتب قرآن تیس
19- مکتب قرآن تیس کوپان
20- مدرسه تعلیم القرآن رمین
21- مدرسه تعلیم القرآن کمبل
22- مدرسه فاروق اعظم سورو
23- مدرسه تعلیم القرآن ماندیرو پلان
مختصری از شرح حال مدیریت محترم مدرسه عربیه اسلامیه چابهار
حضرت مولانا عبدالرحمن ملازئی فرزند ملا احمد در سال 1324 ش در روستای انزا بخش سرباز شهرستان ایرانشهر متولد شد . وی از شش سالگی در خانه نزد پدر و مادر از قواعد حروف شناسی و هجاهای قرآن کریم درس را آغاز کرد سپس در مسجد محل که به صورت مکتب دایر بود دوره ابتدایی را گذرانده و توام با آن از هفت سالگی در دبستان روستای مجاور ثبت نام کرده و دوره مقدماتی رادر خانه نزد پدر و برادرشان حضرت مولانا محمدعمر و دو سال دوره سطح را در مدرسه عزیزیه روستای انزا و سال سوم سطح تا دوره خارج را در مظهر العلوم کراچی پاکستان گذراند و مدرکی تحت عنوان سند العالم دریافت کرد .فنون تجوید و قرائت را در محضر اساتیدی چون مولانا زکریا و قاری حبیب الله خوانده و پس از شرکت در یک آزمایش اختصاصی در محضر شیخ قراء العالم یعنی شیخ محمود خلیل الحصری و شیخ عبدالباسط عبدالصمد مصری مدرک تخصص در قرائت را دریافت کرد.
رشته های تخصصی علوم القرآن تفسیر و مناظره را به ترتیب نزد محدث بزرگوار سید محمد یوسف بنوری و مفسر نامور مولانا عبدالغنی جاجروی و علامه دوست محمد قریشی فرا گرفت و مدرک لازم را دریافت کرد.
در سال 1344 ش به وطن بازگشت ودر حوزه علمیه عزیزیه انزا به تدریس تجوید قرائت و علوم دینی پرداخت
مدتی بعد به نیابت عموی خود مولانا گل محمد امام جمعه اهلسنت ایرانشهر به خطابه و امامت جمعه آن شهر مشغول شد.
درسال 1346ش بنا به دعوت و اصرار شدید مردم شهرستان چابهار برای امامت جمعه به این ناحیه مهاجرت و ساکن شد.
در سال 1371ش درآزمون تعیین سطح علوم روحانیان اهلسنت در دانشکده الهیات تهران شرکت کرد و مدرک سطح 3 که آنوقت از سوی وزارت فرهنگ و آموزش عالی و به موجب بخشنامه های متعدد معادل دکتری اعلام گردیده بود دریافت داشت.